महोत्तरी ।। मिथिलाञ्चमा मङ्गलबारदेखि छठ पर्व विधिवत् रूपमा सुरु भएको छ । यस पर्व मनाउनेहरू आज माछा, मरुवा (माछा र कोदो) को परिकार नखाइ चोखो बस्ने चलन रहेको छ । यस पर्व मनाउने क्रममा भोलि (बुधबार) नहाय खाय विधि मनाइन्छ भने बिहीबार निराहर व्रत बसी साँझमा खरना मनाइन्छ । त्यस्तै शुक्रबार अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिइ र शनिबार बिहान उदाँउदो सूर्यलाई अर्घ्य दिएर पारायण गरी छठ पर्वलाई समापन गरिनेछ ।
खासगरी प्रकृतिलाई पूजा गरिने भएकोले यस पर्वले धनी, गरिब जस्ता विभेद, कुरीति एवम विसङ्गतिलाई अन्त्य गर्नसमेत सहयोग गर्दै आएको गौशाला नगरपालिका १२ शिक्षिका लीला कुमारीले बताउनुभयो ।
छठपर्व वर्षमा दुई पटक मनाइए पनि कात्तिक महिनामा मनाइने छठपर्वको एक अलग्गै विशेषता छ, यो पर्व मिथिलाञ्चलको घरघरमा मनाइन्छ ।
पर्वको तयारीमा जुटेका व्रतालुहरू अहिले पूजा सामग्रीको बन्दोबस्त गर्नुको साथै जलाशयको घाट सजाउनमा व्यस्त रहेका छन् । हप्तौँ दिन अगाडिदेखि यहाँका इनार, पोखरी, तालतलैया, नदीलगायतका जलाशयको घाट सजाउन व्यस्त भएका हुन् । सद्भाव अनि भातृत्वको प्रतिक पनि हो छठ ।
छठपर्वको मुख्य पूजा हुने दिन (सन्ध्या अर्घ्य) का दिन जलाशयलाई दुलही झैँ सिङ्गारिने चलन छ ।
छठपर्वको कारण जातीय भेदभाव एवं छुवाछुत केही क्षणको लागि अन्त्य भएको महसुस हुने गरेको मानव अधिकारकर्मी एवं महोत्तरीका पत्रकार राकेश चौधरीको भनाइ छ ।
समाजमा उदाउँदो वा प्रतिष्ठित व्यक्तिलाई सबैले ढोग्छन्, सम्मान गर्छन् तर डुब्न लागेको घाम अर्थात् गरिब तथा बेसहारालाई कसैले हेर्दैनन् भन्ने मान्यतालाई अन्त्य गर्न यस पर्वले सन्देश दिन्छ ।
यो पर्व विधि पुर्याएर मनाएमा आफ्ना सम्पूर्ण कष्ट हटेर जाने जनविश्वास रहिआएको छ । छालासम्बन्धी रोग निदानका लागि र भाकल पूरा गर्न मानिसहरू नजिकैको पोखरी, जलाशय, कुण्डमा गइ यस दिन छठ पूजा गर्दछन् ।
षष्ठी तिथिका दिन मनाइने भएकोले यस पर्वको नाम अपभ्रंस हुँदै छठ भएको बताइन्छ । पहिले विशेषगरी तराई क्षेत्रमा मनाइने यो पर्व अहिले हिमाल,पहाडमा पनि मनाइन्छ ।
Discussion about this post