ढोरमुलकोट दरबार

पृथ्वी राजमार्गअन्तर्गत तनहुँको शुक्लागण्डकी नगरपालिका स्थित दुलेगौंडा बजारबाट १२ किलोमिटरको दूरीमा ढोर दरबार अवस्थित छ । समुद्री सतहदेखि एक हजार २७० मिटरको उचाइमा रहेको दरबार परिसर दृश्य अवलोकन गर्ने उपयुक्त स्थान पनि हो ।

तत्कालीन बाइसे चौबीसे राज्य अन्तर्गतको एक ढोर राज्यको यो दरबार इतिहासबारे बुझ्न खोज्नेहरुका लागि उपयुक्त गन्तव्य पनि हो । मध्यपहाडी क्षेत्रको नेपालकै पहिलो पदयात्रा मार्ग मिलेनियम ट्रेकमा पर्ने ऐतिहासिक ढोर दरबारबाट देखिने सूर्योदय र सूर्यास्तले सबैलाई लोभ्याउँछ । अग्लो ठाउँमा रहेको दरबार परिसरबाट शुक्लागण्डकी नगरपालिकाका १२ वटै वडा देख्न सकिन्छ ।

यहाँबाट कास्की, स्याङ्जा, पर्वत, बाग्लुङ, लमजुङ, गोरखा, नवलपरासी लगायतका गण्डकी प्रदेशका अधिकाँश जिल्लाका भू–भागहरु देखिन्छ । ढोर दरबारको नजीकै रजस्थल गाउँ छ । गुरुङ, मगर, ठकुरी, तामाङ र दलित समुदायको मिश्रित बस्ती रहेको पाइन्छ ।

गोरखा दरबारका तत्कालीन राजा इन्द्र राज्यलक्ष्मीले कास्कीकोटका राजासँग मिलेर विसं १८३७ ढोर राज्यमाथि आक्रमण गरेको र आक्रमणमा परेर ढोरका राजा मारिएको इतिहास यो क्षेत्रसँग जोडिएको छ । ढोर राज्यको अन्तिम राजा सिद्धि खाँण ठकुरी हुन् । पछिल्लो समय दरबारलाई पर्यटनको केन्द्र बनाउन सकिने सम्भावना देखेर स्थानीयवासी संरक्षणमा जुटेका छन । दरबारसँगै कुटी, भैरव मन्दिर, खड्ग कालिका मन्दिर र कोटमन्दिर रहेका छन् ।

ढोर मुल्कोट दरबार धेरैलाई मात्र थाहा हुन सक्छ, तर यो १८०० को दशकदेखिको नेपालको प्रमुख ऐतिहासिक पूर्वाधारहरू मध्ये एक स्थल भएका कारणमा पनि यसको महत्व धेरै रहेको छ । यो पर्यटकहरूको लागि एक उत्तम दृश्य हो जहाँबाट तपाईं अन्नपूर्ण र धौलागिरी जस्ता चुचुराहरू सहित पर्वत शृङ्खलाहरूको दृश्यहरू हेर्न सक्नुहुन्छ ।

त्यस्तै, पार्क र पिकनिक स्पट जस्ता अन्य पूर्वाधारहरू यस ठाउँ वरिपरि सिर्जना गरिएका छन्। तपाईं माथिल्लो कालिका मन्दिरको पनि भ्रमण गर्न सक्नुहुन्छ।